Abstract: The presented data were obtained from examinations of graphite separated from coarse-structural octahedrite Morasko. In the meteorite under study this mineral appears in larger concentrations in the form of nodules in paragenesis with troilite, schreibersite, cohenite and kamacite. Cliftonite aggregates, on the other hand, are rare. Graphite from the Morasko meteorite has been found to differ from teh Ceylon graphite in a more distinct lamellar structure (the hiehest L_a/L_c ratio), larger size of crystallites but poorer three-dimensional ordering, and a higher content of rhombohedral structure (3R). The data obtained indicate that this mineral was subject to the activity of destructive forces (shock metamorphism) that caused an increase in the content of rhombohedral structure and a deterioration in three-dimensional ordering. The present authors are of opinion that graphite is an important indicator of the processes of shock and thermal metamorphism that meteorites were submitted to.
Streszczenie: Przedstawione wyniki badań dotyczą grafitu wyseparowanego z grubostrukturalnego oktaedrytu Morasko. Do badań zastosowano metody mikroskopowe (mikroskopy: optyczny, elektronowy i skaningowy) oraz rentgenograficzne. Grafit tworzy zwykle większe koncentracje w formie nodul w paragenezie z troilitem, schreibersytem, cohenitem i kamacytem. Rzadkie są agregaty cliftonitu. Porównano wyniki badań rentgenostrukturalnych grafitu meteorytowego z grafitem ziemskim z Cejlonu. Stwierdzono, że grafit z meteorytu Morasko różni się od grafitu cejlońskiego: wyraźniejszą budową płytkową (najwyższy stosunek L_a/L_c), większymi wymiarami krystalitów przy mniej dokładnym uporządkowaniu trójwymiarowym, większym udziałem struktury romboedrycznej i obecnością odmiany pseudoregularnej – cliftonitu. Uzyskane wyniki wskazują, że minerał ten poddany był działaniu sił niszczących (metamorfizm uderzeniowy), które spowodowały wzrost udziału struktury romboedrycznej i zmniejszenie uporządkowania trójwymiarowego. Siły niszczące działały w stosunkowo niskich temperaturach, na co wskazują wyniki badań rentgenostrukturalnych próbek wyżarzonych w temperaturze 1250^oC i 1650^oC (w obu przypadkach stwierdzono obniżenie zawartości struktury romboedrycznej). Zdaniem autorów grafit jest ważnym wskaźnikiem procesów metamorfizmu uderzeniowego i termicznego, jakim podlegały meteoryty.

Update: 2008-05-06 13:45